Có câu hát từ thuở đi học trường làng: “Mùa đông áo đỏ, mùa hạ áo xanh, cây bàng mở hội là chim đến vây quanh…”. Bốn mùa đổi thay của đất trời thì cây bàng cũng 4 lần thay áo. Mùa đông áo đỏ để những ngày xuân sang cây bàng đâm lộc biếc. Để rồi mùa hạ khoác áo xanh cho mùa thu là những chùm trái bàng chín vàng ươm. Trái bàng khi chín có thể ăn được, vị ngọt nhẹ và hơi chát. Ăn xong lớp vỏ, đập hột lấy cơm ăn thấy béo. Thường thì cuối hè, đầu thu là mùa trái bàng chín rộ. Thực ra, chỉ ăn vài ba trái là miệng đã chát ngấm. Mà hình như lá bàng đẹp quá, nhìn lá là đã thấy đủ rồi nên chẳng ai nhắc đến hoa bàng…

Tôi cứ ngắm cây bàng lên hàng cổ thụ trong công viên ven sông Hương, đường Bùi Thị Xuân đến mùa thay lá. Qua lại hằng ngày trên tuyến đường này, tôi mới biết được đây là cổ thụ, cũng là dấu tích duy nhất còn lại của khu dân cư ven sông Hương một thời. Trước đây, dưới gốc cây bàng này là quán nhậu Cây Bàng. Đó là một quán ăn bình dân xập xệ nhưng luôn có khách nhờ có bóng mát của cây và tiếng kêu ríu rít vui tai của những loài chim về đây trú ngụ.

Cây bàng khoảng 500 tuổi có dáng mọc tự nhiên, đứng bên cạnh dòng sông Ô Lâu hiền hòa của TP Huế Ảnh: Tư Liệu

Rồi cầu mới Dã Viên được xây dựng, khu dân cư chật chội cũng được giải tỏa nhường chỗ cho một công viên thoáng đãng bên bờ sông Hương. Chỉ còn lại cây bàng là còn ở lại tỏa bóng với thời gian, làm mát dịu cả một khoảng trời. Cứ mỗi lần qua đường thấy cây bàng mùa đông áo đỏ, mùa hạ áo xanh là ký ức trong mỗi người lại ùa về.

Phải nói lời cảm ơn những người làm dự án này, đã biết yêu thiên nhiên cây cỏ; không xem bàng cổ thụ này là vật cản không cần thiết để triệt hạ một đời cây.

Một lần trò chuyện với ông Đỗ Xuân Cẩm, nhà sinh vật học ở Huế, tôi đã được nghe những phân tích sâu sắc của ông về sự phát triển của hệ thống cây xanh đô thị Huế: Cho dù phải chịu thiên tai hằng năm, hệ thống cây xanh trong đô thị Huế vẫn vươn lên tìm sức sống. Nhiều cá thể cây xanh bị bão xô đẩy rạp mình nhưng theo năm tháng, chúng lại vặn mình vươn dậy. Từ đó, trên nhiều hè phố, lắm cây xanh vặn vẹo nhiều chiều, tưởng chừng như có bàn tay con người tạo thế dáng theo dạng cây kiểng. Hình như thiên nhiên đã tôi luyện cho cây xanh thành phố Huế một sức sống mãnh liệt, chịu đựng kiên cường trước nhiều tác động khắc nghiệt để vẫn giữ mãi một màu xanh cho Huế đẹp tươi.


Phi Tân

Chia sẻ