Mở đầu phiên chất vấn Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông (TT-TT) Nguyễn Mạnh Hùng ngày 4-11, nhóm vấn đề về phòng, chống tội phạm công nghệ cao; ngăn chặn tình trạng tin giả, tin thất thiệt trên trang mạng xã hội đã được các đại biểu (ĐB) Quốc hội đặt câu hỏi với “tư lệnh” ngành TT-TT.

ĐB Lê Thị Song An (đoàn Long An) chất vấn Bộ trưởng về giải pháp để ngăn chặn tội phạm công nghệ cao, lừa đảo chiếm đoạt tài sản qua mạng. Cũng theo ĐB Lê Thị Song An, việc triển khai các giải pháp ngăn chặn tin giả thời gian qua còn chậm, là cơ hội cho tin giả tồn tại, gây ảnh hưởng đến các tổ chức, cá nhân. “Với trách nhiệm của mình, Bộ trưởng có giải pháp gì để giải quyết vấn đề này” – ĐB Lê Thị Song An chất vấn.

Đại biểu Lê Thị Song An chất vấn Bộ trưởng Bộ TT-TT Nguyễn Mạnh Hùng

Đây cũng là nội dung được ĐB Đỗ Chí Nghĩa (đoàn Phú Yên) chất vấn Bộ trưởng Bộ TT-TT Nguyễn Mạnh Hùng. ĐB Nghĩa cũng nêu vấn đề việc xử lý tin giả, tin xấu độc là khó khăn khi có không ít đối tượng lợi dụng việc này để nổi tiếng. “Bộ trưởng có giải pháp căn cơ nào để xử lý tình trạng này, khi lực lượng của ngành TT-TT mỏng, trong khi có tới hàng chục triệu tài khoản mạng xã hội” – ĐB chất vấn.

Trả lời các ĐB về tình trạng lừa đảo qua mạng, tội phạm công nghệ cao, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho biết đây là vấn đề nan giải không chỉ với Việt Nam, mà ở nhiều nước trên thế giới.

Thời gian vừa qua, Bộ TT-TT đã hoàn thiện văn bản quy phạm pháp luật để định nghĩa rõ các hành vi, quy định rõ quy trình xử lý hành chính, mức phạt để xử lý vi phạm.

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho biết để xử lý một cách căn bản, Bộ TT-TT đã công khai các đầu số điện thoại để tiếp nhận phản ánh của người dân về vi phạm. Ngành TT-TT cũng ứng dụng công nghệ thông tin để rà quét, ngăn chặn khoảng 1.700 trang web có dấu hiệu lừa đảo. “Nếu như không ngăn chặn thì sẽ có 3,1 triệu người truy cập vào các trang web này, xác suất bị lừa đảo là rất lớn” – Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nói.

Đối với sim rác, Bộ TT-TT đang tập trung xử lý bởi đây là một trong những phương tiện để thực hiện hành vi lừa đảo. Bộ TT-TT có 3 công đoạn để xử lý sim rác, những thuê bao không có đầy đủ thông tin sẽ bị xóa khỏi hệ thống.

“Thứ nhất, thuê bao không đầy đủ thông tin thì năm 2018 chúng ta còn 22 triệu số, đến năm 2022 không còn thuê bao nào. Thứ hai, thông tin trên thuê bao có chính xác không, hiện các nhà mạng đang thực hiện đối soát với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, đã triển khai được 1/4 số thuê bao, đến đầu năm 2023 sẽ xong việc này. Thứ ba, thông tin thuê bao đúng nhưng một người đăng ký nhiều sim, sắp tới chúng ta sẽ rà soát, từ đó ngăn chặn được tình trạng dùng số điện thoại để lừa đảo” – Bộ trưởng Bộ TT-TT cho biết.

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng trả lời chất vấn ngày 4-11

Về vấn đề tin giả, Bộ trưởng Bộ TT-TT nhìn nhận trên không gian mạng, tin giả lan truyền rất nhanh, nếu chúng ta xử lý chậm thì sẽ lan truyền rất rộng. Hiện nay, cơ quan có thẩm quyền đã nâng tầm các quy định về xử lý các thông tin giả, tin xấu độc từ thông tư lên nghị định; quy định rõ các bên liên quan, quy định thời gian phải hạ thông tin sai sự thật, xấu độc từ 48 giờ xuống còn 24 giờ, có những thông tin đặc biệt trong vòng 3 giờ.

Về mức phạt đưa thông tin giả, hiện nay chúng ta tăng lên 3 lần, tuy nhiên so với các nước trong khu vực thì mức phạt của chúng ta chỉ bằng 1/10. Bộ TT-TT sẽ tham mưu cho Chính phủ xem xét, cân nhắc đưa mức xử phạt lên mức răn đe, ít nhất ngang với trung bình các nước trong khu vực.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng, việc ngăn chặn thông tin xấu độc thực sự là công việc khó khăn, lực lượng mỏng khi một người Việt Nam hiện nay trung bình có 4 tài khoản mạng xã hội khác nhau. Đây là con số cao.

Bộ trưởng Bộ TT-TT cho biết thế giới thực ra sao, thì lên không gian mạng như vậy, nghĩa là trên thế giới thực ai quản lý lĩnh vực nào, thì lên không gian mạng quản lý lĩnh vực đó. Bộ trưởng cho rằng giải pháp căn bản là cần có sự vào cuộc tích cực, chủ động của mọi bộ, ngành, các tổ chức, các gia đình.

“Như với gia đình, chúng ta quản lý con cái ở đời thực, thì cũng cần quản lý con cái trên không gian mạng. Khi toàn bộ xã hội vào cuộc thì mới giải quyết được căn cơ vấn đề này trên không gian mạng. Hiện nay, Bộ TT-TT và Bộ Công an là hai lực lượng chính, nên không xuể” – Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nói.


Minh Chiến – Văn Duẩn